Του Ηλία Κ. Μάρκου Υποστρατήγου ε.α. ΕΛ.ΑΣ.
– Και πίστη Γέροντα τι είναι;
– Διαστημόπλοιο είναι η πίστη. Είναι ο πύραυλος που μας ανεβάζει από τον παρόντα γήινο κόσμο, σ΄έναν άλλο, στον «υπέρ αίσθησιν» κόσμο, τον ουράνιο.
Είναι η ακλόνητη πεποίθηση και η απόλυτη βεβαιότητα για την αλήθεια κάποιου συμβάντος, γεγονότος ή μιας κατάστασης που αδυνατούμε να γνωρίσουμε με τις αισθήσεις και να ερμηνεύσουμε με τις γνώσεις. Όπου δεν μπορεί να φτάσει η λογική, διεισδύουμε με την πίστη. Στη θρησκευτική εμπειρία του ανθρώπου, η πίστη είναι θεμελιακή λειτουργία και ιδιαίτερα στην Ορθοδοξία μας είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με αυτό που αποκαλούμε πίστη στο λυτρωτικό χαρακτήρα του μυστηρίου της εν Χριστώ θείας οικονομίας, η οποία εν τέλει βιώνεται εμπειρικά στη λατρευτική και στην όλη πνευματική ζωή της Εκκλησίας.
– Δηλαδή Γέροντα η γνώση της επιστήμης είναι ασύμβατη με την Αγία Γραφή και τα περιεχόμενά της, επειδή έρχεται σε πλήρη αντίθεση με το δόγμα «πίστευε και μη ερεύνα»; Επίσης θα ήθελα να σας ρωτήσω, που βασίζουν τον ισχυρισμό τους οι περισσότεροι των θεολόγων (κληρικοί και λαϊκοί), ότι η ενασχόληση με τις θετικές επιστήμες – και κυρίως τις φυσικές – οδηγεί στην αθεΐα;
– Παιδί μου, αν θέλεις τη γνώμη μου, άπιστοι άνθρωποι δεν υπάρχουν, γιατί κι αυτοί που απορρίπτουν την ύπαρξη του Θεού και αυτοχρίζονται άπιστοι για να δηλώσουν τάχα πως δεν πιστεύουν πουθενά, αυτοδιαψεύδονται από τα έργα τους.
Όλοι αυτοί μπορεί να μην πιστεύουν στο Θεό, αλλά πιστεύουν στην απιστία τους, δηλαδή αρνούνται την πίστη στην αθανασία της ψυχής, στη συνέχιση της ζωής μετά την προσωρινή διακοπή της με το θάνατο, όμως, στην πραγματικότητα πιστεύουν στην ύλη, στην τυχαιότητα, στην επιστήμη τους ή και στο τίποτα!
Πάντως σε κάτι πιστεύουν.
Η αλήθεια είναι, πως οι πιστοί μελετητές του φαινομένου της αθεΐας και της απομάκρυνσης του ανθρώπου από το Θεό, στις αιτίες – μεταξύ των άλλων – συγκαταλέγουν και τη λατρεία του ορθού λόγου, την υπερεκτίμηση των δυνατοτήτων του ανθρωπίνου νου, που αναμφίβολα ενισχύει τις διαθέσεις άρνησης του Θεού.
Και μια άλλη αλήθεια, Οδυσσέα, που δεν πρέπει να μας διαφεύγει.
Οι άνθρωποι θαμπώθηκαν από τα λαμπερά επιτεύγματα και την πρόοδο των φυσικών επιστημών και πολλοί από τους δηλωσίες άθεους παραποιούν ή παρανοούν το γράμμα και το πνεύμα της Αγίας Γραφής. Και να ξέρεις πως σχεδόν όλοι αυτοί ασχολήθηκαν περιστασιακά με τη Γραφή και μάλιστα από ελάχιστα έως καθόλου, στα μαθηματικά τους χρόνια. Αυτοί είναι που χρησιμοποιούν, είτε από άγνοια είτε από σκοπιμότητα, το δήθεν «πίστευε και μη ερεύνα» για να δηλώσουν και να αποδείξουν ότι η χριστιανική διδασκαλία δογματικά εναντιώνεται στην έρευνα, στη γνώση και στην επιστήμη. Απομονώνουν αποσπασματικά λέξεις ή φράσεις από κάποιο κείμενο και επιχειρούν με την κατά γράμμα ερμηνεία τους να στηρίξουν τον αυθαίρετο ισχυρισμό τους.
Η ολοκληρωμένη, λοιπόν, πρόταση στη συγκεκριμένη περίπτωση είναι «πίστευε και μη ερεύνα τα της πίστεως» και φυσικά έχει την έννοια ότι αποκλείει την αυτάρκεια της γνωστικής δύναμης του νου στην πορεία για την κατάκτηση της θεογνωσίας.
Δεν έχει ανάγκη ο χριστιανισμός, ως αλήθεια, να ανταγωνιστεί την επιστήμη για να υπερισχύσει, κι ούτε ποτέ διανοήθηκε να χρησιμοποιήσει τα δεκανίκια της για να στηριχθεί.
Ο Μέγας Αθανάσιος έλεγε πως ο Θεός που γίνεται καταληπτός με τη γνώση, δεν μπορεί να είναι ο αληθινός Θεός.
Εκείνο, όμως, που είναι απορίας άξιο, Οδυσσέα παιδί μου, είναι το ό,τι στις μέρες μας οι θιασώτες της υπεροχής της γνώσης επί παντός επιστητού (φυσικού και πνευματικού), διακατέχονται από τέτοια αλαζονεία που τους οδηγεί στη θεοποίηση της επιστήμης, την οποία θεωρούν κυρίαρχη σε κάθε προσπάθεια για την ερμηνεία του κόσμου.